Từ những hạt cà phê đầu tiên được người Pháp đem đến Việt Nam, trải qua thăng trầm của lịch sử, cà phê Việt Nam đã vươn tầm quốc tế. Cùng khám phá lịch sử cà phê Việt Nam qua bài viết dưới đây.
Khám phá lịch sử cà phê Việt Nam
Cây cà phê xuất hiện ở Việt Nam từ khi nào?
Lịch sử cà phê Việt Nam bắt đầu khi cà phê Arabica được các nhà truyền giáo người Pháp mang đến Việt Nam vào năm 1857. Nó đã được thử nghiệm tại các nhà thờ Công giáo ở các tỉnh phía Bắc như Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An và Hà Tĩnh. Sau đó lan ra một số tỉnh miền Trung như Quảng Trị, Quảng Bình. Dần dần, cà phê được đưa đến các bang phía Nam Tây Nguyên và Đông Nam Bộ. Khi đó người ta mới phát hiện ra rằng Tây Nguyên là nơi lý tưởng để trồng cà phê.
Lịch sử cà phê Việt Nam bắt đầu khi người Pháp đem cà phê đến
Sau đó, vào năm 1908, người Pháp đã đưa thêm hai loại cà phê vào Việt Nam là Robusta (Coffea canephora) và Exelsa (Coffea exelsa). Không ngừng nghỉ, người Pháp đã thử nghiệm nhiều giống khác nhau ở vùng cao nguyên miền Trung và chứng kiến sự phát triển rất thành công của cà phê ở vùng này. Trong chiến tranh và đến năm 1986, nhiều vùng trồng cà phê phát triển nhưng phát triển rất chậm, năng suất thấp. Năm 1986, diện tích trồng cà phê cả nước chỉ khoảng 50.000 ha, sản lượng đạt 18.400 tấn (trên 300.000 bao 60kg). Năm 1908, cà phê Robusta (cà phê đậm đà) và cà phê Excelsa (cà phê mít) được du nhập vào Việt Nam. Sau này, người Pháp đã mang nhiều loại cà phê khác từ Congo về trồng ở vùng Tây Nguyên Việt Nam.
Công cuộc cải cách của lịch sử cà phê Việt Nam
Sau khi chiến tranh kết thúc năm 1975, Việt Nam gần như suy thoái về mọi mặt kinh tế, chính trị, xã hội, các chính sách kinh tế sao chép từ Liên Xô không còn phù hợp với bản chất nội tại của đất nước lúc bấy giờ. Mô hình hợp tác xã thường tỏ ra kém hiệu quả nên năm 1986 Đảng và Nhà nước thực hiện “sự quay đầu” như một canh bạc lớn. Cây cà phê là một trong năm trong số đó.
Công cuộc cải cách của lịch sử cà phê Việt Nam
Từ năm 1986, Chính phủ Việt Nam đã tập trung nguồn lực đầu tư vào lĩnh vực cà phê với mục tiêu đưa cà phê trở thành ngành nông nghiệp quan trọng. Ngoài các trang trại nhà nước, chính phủ cũng hỗ trợ việc trồng cà phê của các hộ tư nhân. Vì vậy, sản xuất cà phê của Việt Nam đã bùng nổ cả về diện tích, sản lượng và giá trị xuất khẩu.
Các loại cà phê ở Việt Nam
Cà phê Robusta
Cà phê Robusta được trồng chủ yếu ở các vùng cao nguyên miền Trung Đăk Lăk, Lâm Đồng, Đăk Nông, Ghia, trên các cao nguyên và đồng bằng có nhiệt độ cao từ 24 đến 26 độ C, độ ẩm cao, ít ánh nắng trực tiếp.
Hầu hết cà phê Robusta được trồng ở Việt Nam hiện nay bao gồm hai giống chính được trồng trên đảo Java của Indonesia. Đầu tiên là giống Robusta, là giống cà phê nguyên thủy, tuy hạt nhỏ, chất lượng cao được trồng ở một số vùng nhưng diện tích canh tác còn hạn chế do năng suất thấp, khả năng kháng sâu bệnh kém Masu. Giống thứ hai được gọi là giống cà phê Robusta năng suất cao.
Robusta là loại cà phê trồng được nhiều sản lượng nhất trong xuyên suốt lịch sử cà phê Việt Nam
Từ đầu những năm 1990, khi cà phê được trồng rộng rãi ở vùng Tây Nguyên, các viện nghiên cứu hạt giống nông nghiệp, đặc biệt là Viện Khoa học Nông Lâm nghiệp Tây Nguyên (WASI) đã nghiên cứu phương pháp lai, ghép cây. Robusta thì khác. Các nhà nghiên cứu đã tạo ra hàng chục giống Robusta mới phát triển khỏe mạnh, thích nghi với thổ nhưỡng và khí hậu, có khả năng kháng sâu bệnh cao và cho năng suất cao hơn 3,5 tấn/ha. Ba trong số những giống cà phê Robusta này được ưa chuộng và trồng rộng rãi. Giống Robusta mới của Việt Nam có điểm tổng thể từ 70/100 trở lên, là loại cà phê chất lượng cao theo tiêu chuẩn của Hiệp hội Cà phê Đặc sản Quốc tế (SCA).
Cà phê Arabica
Cà phê Arabica thích hợp trồng ở vùng núi cao có nhiệt độ từ 20°C đến 22°C và lượng mưa hàng năm từ 1300 đến 1900 mm. Cây được trồng ở Đà Lạt, Điện Biên, Nghệ An, Sơn La và Quảng Nam. Đà Lạt được coi là “thiên đường” của cà phê Arabica Việt Nam nhờ độ cao và khí hậu mát mẻ quanh năm.
Hầu hết cà phê Arabica trồng ở Việt Nam là Catimor, có năng suất cao, sức đề kháng cao và sinh trưởng tốt. Cà phê Catimor là sự pha trộn giữa Timor (Robusta) và Caturra (Arabica). Một số trang trại nhỏ cũng trồng cà phê Arabica chất lượng cao như Bourbon và Typica.
Trong hơn hai thập kỷ qua, các nhà nghiên cứu Việt Nam đã lai ghép nhiều giống cà phê Arabica mới bên cạnh Robusta, những giống cà phê này thích nghi tốt hơn với thổ nhưỡng và khí hậu địa phương, có năng suất cao hơn và khả năng kháng bệnh được cải thiện. Chúng có khả năng kháng sâu bệnh. Theo tiêu chuẩn của Hiệp hội Cà phê Đặc sản Quốc tế (SCA), một số loại cà phê Arabica mới đạt điểm chất lượng 80/100 trở lên và được xếp vào loại cà phê đặc sản.
Hạt Arabica là loại cà phê đầu tiên được du nhập vào lịch sử cà phê Việt Nam
Hiện nay, cà phê Việt Nam được xuất khẩu tới 90 nước trên thế giới. Thị trường tiêu thụ truyền thống của cà phê Việt Nam là Châu Âu và Châu Mỹ. Người châu Á có truyền thống uống trà, nhưng mức tiêu thụ cà phê đã tăng lên đáng kể trong những năm gần đây và sự hiện diện của các chuỗi quán cà phê đã dẫn đến sự xuất hiện của một nền văn hóa cà phê rộng lớn và ngày càng phát triển. Nhờ đó, xuất khẩu cà phê của Việt Nam sang châu Á đã tăng lên đáng kể.
Đứng thứ hai thế giới về tổng sản lượng cà phê, Việt Nam và Brazil đóng vai trò quan trọng trên thị trường cà phê toàn cầu, cung cấp hơn một nửa sản lượng cà phê thế giới. Hướng phát triển cho thấy cà phê Việt Nam mong muốn duy trì và nâng cao vị thế trên thị trường thế giới về sản lượng và chất lượng.
----------------------------------------------------------
Công Ty TNHH Nước Giải Khát Cà Phê Lekofe
Địa chỉ: 198A Mã Lò, Phường Bình Trị Đông A, Quận Bình Tân, TP. Hồ Chí Minh
Hotline: 032 8888 057
Email: info@lekofe.com
Website: https://lekofe.com/
Facebook: https://www.facebook.com/lekofe.lekofe
TikTok: https://www.tiktok.com/@lekofeofficial
Youtube: https://www.youtube.com/@Lekofe
